De ruiter en zijn paard
Een definitie van paardrijden zou kunnen zijn dat paard en ruiter samen in balans moet zijn. Over het algemeen trainen ruiters hun paarden maar wat doen de ruiters zelf? Welke ruiters trainen naast hun paard ook zichzelf?
In balans zijn betekent dat de ruiter balans in het lichaam moet hebben. Core stability is daarvoor een noodzakelijke basis. Bij core stability train je rug-,buik- en bilspieren om in het dagelijks leven goed en zonder (rug)klachten te kunnen functioneren. Een bijkomend aspect in het dagelijks leven is de houding. Is de houding niet goed dan krijg je als nog klachten. En is er dus een dysbalans in het lichaam.
Favorieten oefeningen om het lichaam sterker te maken, zijn vaak “planking” in al zijn vormen. Het grootste bezwaar tegen ‘planking’ is dat het een statische activiteit is en dat is niet de realiteit van het dagelijks leven. Niet dat planking slecht is maar er moet iets aan toegevoegd worden in de training; de training moet functioneel worden. Dat wil zeggen dat de training omgezet moet worden naar situatie uit het dagelijkse leven. Als dat paardrijden is, moet de stabiliteit dynamisch worden. In het dagelijks leven hebben we te maken met een ondergrond die niet beweegt. Een paard beweegt en dat geeft een extra dimensie aan core stability.
Het gevolg van een goede dynamische stabiliteit is dat de onafhankelijke zit optimaal gaat worden. Onafhankelijke zit betekent dat ongeacht wat er onder je gebeurt je in balans moet kunnen blijven zitten. Jouw lichaam moet dus mee kunnen gaan met de bewegingen van het paard.
Dynamische stabiliteit wil ook zeggen dat de ruiter een goede coördinatie heeft. Een goede coördinatie in de romp, oké, maar hoe is dat met de oog-hand coördinatie? Wij zijn bijna allemaal links- of rechtshandig dominant. Dat wil zeggen dat de fijne motoriek in de dominante hand veel beter is dan in de niet-dominante hand. Wat wil dat zeggen voor paardrijden? Minder coördinatie en fijne motoriek wil zeggen dat je minder makkelijk en met minder gevoel een aantal dingen kan doen. Ga maar eens je tandenpoetsen met een gewone tandenbostel met je niet-dominante hand. Wedden dat de tandpasta niet in op je tanden zit maar in je gezicht! Of gooi maar eens een bal met je verkeerde hand! Gaat niet zo makkelijk toch? Maar dan willen we met links en recht evenveel aanleuning krijgen?! Dat wordt dus een moeilijk verhaal als je niet dezelfde motoriek hebt in beide handen.
En dan komen we ook nog terug op de houding van de ruiter: hoe zit de ruiter in het zadel? Er zijn zadels die de ruiter in een dus danige houding brengen dat een onafhankelijke dynamische zit onmogelijk is.
Als we ons dan verder verdiepen in de houding van de ruiter, is veel over te vertellen en ook al veel over geschreven. De ruiter zou in staat moeten zijn om enkel en alleen met de zit het paard te kunnen sturen. En niet alleen in stap, maar ook in draf en galop! Dan heb je, je handen dus niet nodig. Dat is dus niet makkelijk als je geen onafhankelijke zit hebt!!!!
Kijken we naar de veel voorkomende houding, zeker in de dressuur, dan zien we vaak dat er gereden wordt met (te) veel lordose in de rug. In het Nederlands met een holle rug en een voorover gekanteld bekken. Wat voor gevolgen heeft dat voor de ruiter? Een holle rug heeft tot gevolg dat gewrichtjes in de rug op slot komen te staan. Probeer maar een met een holle rug een zijwaartse buiging of een draai te maken en doe dat vervolgens eens met een bollere rug; met een bollere rug gaat dat veel makkelijker. Trouwens veel mensen kunnen ervaren dat als je dit doet met een holle rug doet, het rugpijn kan veroorzaken! Het gevolg van een holle rug is stijfheid in de onderrug en bekken en kan je dus ook minder gemakkelijk de bewegingen van het paard volgen. Die stijfheid wordt nog eens versterkt door de schouders naar achteren te brengen (borst vooruit). Het naar achteren brengen van de schouders veroorzaakt veel spanning in de armen en dus ook in de aanleuning. Rugklachten komen vaak voor bij ruiters enkel en alleen door deze houding. Door de verkeerde houding op het paard kan de ruiter niet in balans met zijn paard komen.
Om dus de perfecte combinatie te worden, moet niet alleen het paard getraind worden, maar zeker ook de ruiter!